Dowodem na to, że ta możliwość przewidziana przepisami obwarowana jest jednak pewnymi warunkami i ograniczeniami jest jedna z ostatnich interpretacji organów skarbowych. O co chodziło w sprawie? Otóż, spółka poniosła stratę podatkową z tytułu działalności podatkowej, która może być rozliczona w najbliższych kolejno po sobie następujących 5 latach podatkowych zgodnie z art. 7 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z art. 86 § 1 Ordynacji podatkowej, podatnicy obowiązani do prowadzenia ksiąg rachunkowych przechowują księgi i związane z ich prowadzeniem dokumenty do czasu upływu okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Spółka zamierza dokumenty z lat, w których wykazała stratę podatkową przechowywać przez okres 5-ciu lat licząc od roku w którym złożyła deklarację CIT-8 wykazującą stratę podatkową. W związku z powyższym, we wniosku o interpretację indywidualną, spółka zadała następujące pytanie: Czy prawidłowo ustali termin przechowywania ksiąg podatkowych i dokumentów z lat, w których poniosła stratę podatkową, przyjmując że lata te przedawnią się po upływie 5-ciu lat licząc od roku, w którym złożyła deklarację CIT-8 wykazującą tę stratę? Zdaniem spółki, ustawa CIT nie określa terminu przechowywania ksiąg podatkowych. Obowiązek i okres przechowywania ksiąg i dokumentów ustawodawca określił w art. 86 Ordynacji podatkowej. W związku z tym okres ich przechowywania należy powiązać z upływem okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej, zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. W rozumieniu art. 5 Ordynacji podatkowej, za zobowiązanie podatkowe uważa się wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego. W zakresie tego pojęcia nie mieści się zatem strata podatkowa, którą podatnicy mają możliwość rozliczać na zasadach określonych w art. 7 ust. 5 ustawy CIT. Zdaniem Spółki, rok podatkowy w którym została wykazana strata podatkowa przedawnia się z upływem 5-ciu lat w których spółka ma prawo ją rozliczyć. Ustalając termin przedawnienia takiego roku, zgodnie z art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej, należałoby przyjąć okres przedawnienia hipotetycznego zobowiązania podatkowego, za okres, za jaki obliczana jest strata. Zatem, zdaniem spółki, określając okres przechowywania ksiąg podatkowych i dokumentów z lat w których spółka wykazała stratę podatkową należy przyjąć termin przedawnienia się hipotetycznego zobowiązania podatkowego za rok, za jaki obliczana jest strata (np. księgi roku 2014 w którym wykazana jest strata należy przechowywać do 31 grudnia 2020 roku gdyż wtedy ulegnie przedawnieniu rok podatkowy 2014). Zdaniem organu podatkowego, z faktu, że podatnik ma możliwość obniżenia o wysokość straty dochodu w pięciu najbliższych, kolejno po sobie następujących latach podatkowych wypływa wniosek, że dopóki nie nastąpi przedawnienie zobowiązania podatkowego i tym samym możliwość określenia jego wysokości, w kwocie innej niż zadeklarowana - dopóty organ podatkowy ma obowiązek wyjaśniać i ustalać wszystkie elementy konstrukcyjne zobowiązania, w tym wysokość straty obniżającą podstawę opodatkowania. W praktyce termin ten może ulec wydłużeniu w związku z zawieszeniem lub przerwaniem biegu terminu zawieszenia (art. 70 § 2-7 Ordynacja podatkowa.). Organ stwierdził, że przepisy ustawy Ordynacja podatkowa nakładają na podatnika obowiązek przechowania ksiąg podatkowych i związanych z ich prowadzeniem dokumentów do czasu upływu okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego, tj. – co do zasady – pięć lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku (o ile nie został przerwany bieg terminu przedawnienia). Zdaniem organu, strata poniesiona przez podatnika w danym roku podatkowym nie jest elementem konstrukcyjnym zobowiązania podatkowego za dany rok, gdyż zobowiązanie takie powstaje tylko w razie wystąpienia dochodu. Z racji tego, że strata może wpływać na wysokość podatku w następnych pięciu latach podatkowych przez to, że podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia w tym okresie dochodu o wysokość straty, przewidziano uprawnienie organu podatkowego do weryfikowania wysokości tej straty. Zdaniem organu, przedstawiając własne stanowisko w sprawie podatnik podał jako przykład wystąpienie straty w 2014 r. Zgodnie z przysługującym mu prawem może tą stratę odliczać w zeznaniach podatkowych w latach od 2015 do 2019. Zakładając, że odliczanie straty będzie miało miejsce przez maksymalny dopuszczony ustawą okres, to termin płatności podatku dochodowego za 2019 r. upłynie 31 marca w 2020 r., czyli stosownie do art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej przedawnienie zobowiązania podatkowego nastąpi z końcem 2025 r. o ile nie wystąpią wymienione w art. 70 § 2-7 Ordynacji podatkowej okoliczności skutkujące przedłużeniem okresu przedawnienia. Skoro z końcem 2025 r. nastąpi przedawnienie zobowiązania podatkowego i do tego czasu możliwe jest zweryfikowanie przez właściwy organ podatkowy straty, którą spółka odliczyła to do tego czasu uzasadnione jest przechowywanie przez spółkę ksiąg podatkowych i dokumentów za lata w których odliczana strata wystąpiła. Nie można się zgodzić z poglądem, że za okres przechowywania ksiąg podatkowych i dokumentów z lat w których spółka wykazała stratę podatkową należy przyjąć termin przedawnienia się hipotetycznego zobowiązania podatkowego za rok, za jaki obliczana jest strata, czyli np.: księgi z 2014 r. w którym wykazana jest strata należy przechowywać do 31 grudnia 2020 roku, gdyż wtedy ulegnie przedawnieniu rok podatkowy 2014. Strata podatkowa jest elementem kalkulacyjnym podatku w następujących po sobie kolejnych pięciu latach podatkowych w których jest odliczana a nie zobowiązaniem podatkowym za dany rok w którym wystąpiła, nie można więc mówić o jej przedawnieniu. Podsumowując, zdaniem organu podatkowego spółka za lata podatkowe, w których wykazała stratę, ma obowiązek przechowywać księgi i dokumenty podatkowe do czasu przedawnienia zobowiązania podatkowego, tj. przez okres 5 lat, licząc od końca tego roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku za rok w którym po raz ostatni została odliczona strata i do tego czasu spółka zobowiązana jest do przechowywania ksiąg podatkowych i dokumentów za lata, w których odliczana strata wystąpiła, jak również za lata za które stratę odliczała. Zatem stanowisko spółki, że termin przechowywania ksiąg podatkowych i dokumentów z lat, w których poniosła stratę podatkową mija po upływie 5-ciu lat licząc od roku w którym złożyła deklarację CIT-8 wykazującą stratę podatkową – jest nieprawidłowe. Tak stwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 25 sierpnia 2015 r., nr IBPB-1-2/4510-150/15/AnK . Interpretacja ta jest ważna dla podatników i księgowych obsługujących przedsiębiorców z uwagi na fakt, iż powszechnie rozumienie tego problemu jest odmienne od stanowiska zaprezentowanego przez organ podatkowy i naraża podatników na przykre konsekwencje. Warto zatem wiedzieć o podejściu organów podatkowych do przedmiotowego zagadnienia, wszak strata w dzisiejszych czasach zdarza się nazbyt często przedsiębiorcom, czego im oczywiście nie życzę. Wiesława Moczydłowska

photo credit: Data Inspection via photopin (license)