Oznacza to, że w rozliczeniach za usługi budowlane pomiędzy liderem konsorcjum a podwykonawcami usług budowlanych nie jest naliczany podatek VAT. W konsekwencji nie będzie możliwości dokonywania na tym etapie rozliczeń płatności z użyciem MPP niezależnie od tego, czy dokonywane są one z rachunku rozliczeniowego, czy byłyby dokonywane z rachunku powierniczego - wyjaśniło Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską.

Ministerstwo Finansów udzieliło odpowiedzi na Interpelację poselską nr 21132 w sprawie mechanizmu podzielonej płatności wobec rachunków powierniczych w sektorze budowlanym. Z wnioskiem zwróciła się poseł Małgorzata Pępek. Napisała ona, że split payment, czyli mechanizm podzielnej płatności nie objął tzw. rachunków powierniczych, które są powszechnie stosowane przy największych krajowych inwestycjach budowlanych. Wskazała, że rachunek powierniczy, na który wpłacana jest całościowa kwota inwestycji, służy również konsorcjom firm prywatnych - pieniądze otrzymuje lider umowy, a następnie rozlicza się z pozostałymi wykonawcami. Jeśli pieniądze zostaną wpłacone na rachunek powierniczy, którego nie obejmuje zasada podzielonej płatności, wpłacone na niego pieniądze banki będą zwracać inwestorowi, a zatem wykonawca nie będzie miał możliwości rozliczenia się z podwykonawcami i urzędem skarbowym. W związku z powyższym poseł zadała następujące pytania: Czy obawy przedstawicieli branży budowlanej są uzasadnione? Jak zapobiec opisanym wyżej sytuacjom? Dla jakich branż stosowanie split payment będzie obowiązkowe i od kiedy? W odpowiedzi z dnia 23 kwietnia br. Podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Paweł Gruza stwierdził, że wejście w życie od 1 lipca 2018 r. MPP, zgodnie z uchwalonymi w grudniu 2017 r. przepisami, nie będzie miało żadnego wpływu na obecnie realizowane inwestycje budowlane oraz przyjęte w nich schematy płatności pomiędzy podmiotami gospodarczymi, w tym na wykorzystanie rachunków powierniczych.

Stwierdził, że MPP od 1 lipca br. będzie dodatkową - poza obecnie funkcjonującymi - metodą dokonywania płatności, o jej zastosowaniu decydować będą strony transakcji, co było akcentowane przez ustawodawcę w trakcie całego procesu legislacyjnego, w którym brali również udział przedstawiciele branż budowlanych.

Dobrowolna podzielona płatność będzie wygodnym narzędziem dla podatników do ochrony przed skutkami transakcji z nierzetelnymi kontrahentami. Jeżeli partnerzy biznesowi nie będą widzieli podstaw do stosowania podzielonej płatności – co zapewne występuje w sytuacji, gdzie świadczącym usługi na rzecz zamawiającego jest duże konsorcjum, w którym liderem jest uznany i rzetelny podmiot – to nic nie stoi na przeszkodzie, żeby w wyniku dokonanych uzgodnień zamawiający zapłacił liderowi na jego rachunek powierniczy poza mechanizmem podzielonej płatności, czyli zgodnie ze stosowanymi obecnie przez kontrahentów rozwiązaniami – stwierdziło Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na zapytanie poselskie.

MF podkreśliło, że przepisy o podzielonej płatności, które wejdą w życie od 1 lipca 2018 r., umożliwią dokonywanie rozliczeń z liderem konsorcjum także z zastosowaniem MPP. Lider będzie mógł otrzymać w podzielonej płatności całość wynagrodzenia od zamawiającego, które zostanie rozdzielone w MPP na kwotę netto, która trafi na rachunek rozliczeniowy i kwotę VAT, która trafi na rachunek VAT. Taki schemat płatności będzie możliwy, z zastrzeżeniem, że lider posłuży się rachunkiem rozliczeniowym wobec zamawiającego, a nie powierniczym, ponieważ rachunki powiernicze nie są objęte MPP. Zgodnie z założeniami MPP, mechanizm ten może być stosowany do rachunków rozliczeniowych prowadzonych przez banki lub imiennych rachunków prowadzonych dla działalności gospodarczej przez SKOK-i. MF zauważyło, że przypadku usług budowlanych obowiązują specjalne zasady rozliczania podatku VAT z podwykonawcami takich usług. Podmiotem zobowiązanym do rozliczenia podatku VAT na zasadach tzw. odwróconego obciążenia jest nabywca usług, w tym także lider konsorcjum realizującego kontrakty budowlane poprzez podwykonawców. Oznacza to, że w rozliczeniach za usługi budowlane pomiędzy liderem konsorcjum a podwykonawcami usług budowlanych nie jest naliczany podatek VAT. W konsekwencji nie będzie możliwości dokonywania na tym etapie rozliczeń płatności z użyciem MPP niezależnie od tego, czy dokonywane są one z rachunku rozliczeniowego, czy byłyby dokonywane z rachunku powierniczego.

Paweł Gruza podkreślił, że obawy branży budowlanej w omawianym zakresie nie są uzasadnione i sposób rozliczenia się pomiędzy podatnikami będzie zależał bezpośrednio od przyjętych w łączących ich umowach rozwiązań. MPP w tym kontekście nie wywoła zatem żadnych negatywnych konsekwencji wymagających podejmowania działań, mających na celu zapobieżenie opisanym w ww. interpelacji sytuacjom.

W kwestii pytania dla jakich branż stosowanie split payment będzie obowiązkowe i od kiedy MF poinformowało, że obowiązkowy MPP obejmie w pierwszej kolejności branże, do których obecnie zastosowanie ma tzw. odpowiedzialność solidarna oraz mechanizm odwróconego obciążenia. Wprowadzenie obowiązkowego MPP w takiej formie byłoby możliwe nie wcześniej, niż w pierwszej połowie 2019 r. Oczywiście równolegle z obowiązkowym MPP funkcjonowałby również dobrowolny MPP, którego stosowanie przez pozostałych podatników zależałoby od ich decyzji. Wprowadzenie tego rozwiązania będzie możliwe po otrzymaniu derogacji z UE.

Wiesława Moczydłowska